10-10-2015
Gepubliceerd in: Belafonte Magazine
Auteur: Kim Kroezen
Vergelijkt u zichzelf weleens met anderen? Gluurt u stiekem naar het gras van uw buurman om vervolgens met een zucht van verlichting te constateren dat uw gazon de zomer beter heeft doorstaan? Ik wel. En ik denk dat we allemaal wel eens vergelijken. Of beter gezegd, dat weet ik wel zeker. Is het niet bewust dan onbewust. Niets mis mee. Of toch wel?
In de praktijk zie ik een tendens die mij zorgen baart. Steeds vaker melden zich cliënten met de vraag of hun 'ik-ben-even-niet-gelukkig-stemming' normaal is. Doe ik het wel goed genoeg, vragen ze zich af. Deze twijfel is vooral merkbaar bij (jong)volwassenen, die erg actief zijn op sociale media. Voortdurend meten ze zich aan anderen, die het ogenschijnlijk beter voor elkaar hebben. Deze vergelijking gaat vaak ten koste van hun zelfbeeld.
Gezonde verstand en volg je gevoel
Als dochter uit een echte ondernemersfamilie heb ik één ding goed onthouden: gebruik je gezonde verstand en volg je gevoel, ongeacht wat de rest van de wereld daarvan vindt. Een wijsheid die mij heeft gestimuleerd mijn weg te volgen, daar trots op te zijn en met daadkracht alle hobbels te lijf te gaan. Vooral blijven zien wat goed gaat, waar ik tevreden over ben en waar nog uitdagingen liggen. Inmiddels kan ik ook vanuit mijn expertise beamen dat een gezonde zelfwaardering een van de belangrijkste ingrediënten is voor een gezond zelfbeeld.
Downwards comparison
De sociaal psycholoog Festinger ontwikkelde in 1954 een sociale vergelijkingstheorie waarin hij onderscheid maakt in twee vergelijkingen: downwards comparison en upwards comparison. Bij de eerste vergelijken we onszelf met mensen die het in onze perceptie slechter voor elkaar hebben. Bij de tweede doen we dat met mensen die het in onze ogen beter hebben. Ik zou toch denken dat we vooral geneigd zijn om onszelf te vergelijken met anderen die er in onze perceptie slechter vanaf komen waardoor we ons gelukkiger voelen. Helaas, niets is minder waar. De praktijk laat zien dat we onszelf vooral vergelijken met mensen die het in onze ogen beter voor elkaar hebben: slimmer, aantrekkelijker of vermogender zijn.
Personal trainer
Fantastisch als een upwards comparison extra stimuleert om harder te werken, vaker uw gezicht te laten zien op netwerkborrels om bijvoorbeeld op deze manier meer bekendheid te genereren of een personal trainer aan u te binden om eindelijk weer aan de conditie te gaan werken. Sociale vergelijking is niet per definitie slecht. Dus koop dat roddelmagazine! Soms voelt het gewoon fijn en rechtvaardig om te weten dat ook de groten der aarde weleens blunderen, in (v)echtscheiding liggen of het slachtoffer zijn van een paparazzi die hen op de meest oncharmante manier wist vast te leggen. Plaats uw zelfbeeld in een breder perspectief. Echter, als het zelfoordeel voortdurend de negatieve kant opgaat kan sociale vergelijking destructief werken.
Relativeer en lach!
Sinds de komst van sociale media worden we voortdurend geconfronteerd met de positieve weergave van het leven van anderen. We leggen daardoor de lat steeds hoger voor onszelf met als mogelijk gevolg dat het nooit goed genoeg is en dat we een voortdurend gevoel van ontevredenheid houden. En dat op steeds jongere leeftijd. Alsof imperfectie niet mag bestaan. Van beter naar nog beter; is het dan ooit nog goed genoeg? Een gezond zelfbeeld is niet meer dan een realistische kijk op jezelf, inclusief de acceptatie van alle hebbelijkheden en onhebbelijkheden. Als u dan toch gaat vergelijken, doe het dan goed. Gebruik uw gezond verstand, relativeer en lach! Kortom: U mag trots zijn op uw gazon, want alles wat we aandacht geven groeit.
